Τις τελευταίες δεκαετίες υπήρξε μια επανάσταση στη χειρουργική. Από τις παραδοσιακές ανοικτές χειρουργικές επεμβάσεις στην ελάχιστα επεμβατική χειρουργική και την λαπαροσκοπική χειρουργική. Ο χειρουργός χειρίζεται τους ιστούς όχι με άμεση επαφή αλλά μέσω μιας οθόνης ,και με ειδικά εργαλεία. Σ’ αυτή την εξέλιξη βοήθησε η ανάπτυξη της τεχνολογίας. Την επανάσταση όμως συμπλήρωσε τον 21ο αιώνα η εισαγωγή της ρομποτικής χειρουργικής, δηλαδή η χρήση ρομποτικών συστημάτων, καθοδηγουμένων από ηλεκτρονικούς υπολογιστές.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
Η λέξη ‘ROBOT’ προέρχεται από το τσέχικο ‘ROBOTA’ που σημαίνει ‘καταναγκαστική εργασία’. Δημιουργήθηκε το 1921 από το συγγραφέα Karel Capek για το έργο με τίτλο ‘Rossom’s Universal Robots’.
Με την πάροδο του χρόνου το ρομπότ από απλή μηχανή που εκτελεί στερεοτυπικές κινήσεις και εργασίες, σήμερα έχει φτάσει να χρησιμοποιείται σε εργασίες υψηλής ακριβείας είτε αυτό είναι σε επιστημονική έρευνα είτε σε βαριά βιομηχανία. Στη εξερεύνηση του διαστήματος ή των βυθών των θαλασσών, εκεί που δεν φτάνει ανθρώπου χέρι…
Η είσοδος των Ρομπότ στην ιατρική καθυστέρησε αρκετά. Αυτό πραγματοποιήθηκε την τελευταία δεκαετία. Ως πρόδρομος για την ρομποτική χειρουργική μπορεί να θεωρηθεί η κοινή λαπαροσκοπική χειρουργική που ξεκίνησε το 1987. Από τότε περάσαμε στη χρήση του Puma 560 (ένα μηχάνημα για λήψη βιοψιών από του νευροχειρουργούς, και για διουρηθρικές προστατεκτομές). Η εξέλιξη αυτού είναι το PROBOT με αποκλειστική χρήση την διουρηθρική προστατεκτομή.
Παράλληλα δημιουργήθηκε το ROBODOC που εκτελεί επεμβάσεις αντικατάστασης ισχίου με ακρίβεια. Στη συνέχεια υπήρξε μια συνεργασία ανάμεσα σε επιστήμονες της NASA, του STANFORD RESEARCH INSTITUTE και ενδοσκόπους χειρουργούς για να αναπτύξουν την τηλεχειρουργική.
Έτσι περνάμε στο AESOP (Automated Endoscopic System for Optimal Positioning)
Το οποίο είναι ένας βραχίονας που χειρίζεται την ενδοσκοπική κάμερα με υπακοή σε φωνητικές εντολές
Μετά περάσαμε στο ZEUS το 2001 και τέλος στο DA VINCI SURGICAL SYSTEM το οποίο σήμερα χρησιμοποιείται σε περισσότερα από 400 νοσοκομεία παγκοσμίως και η εξάπλωση του είναι ταχυτάτη λόγω των σημαντικών πλεονεκτημάτων του.
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ
Τα πλεονεκτήματα της ρομποτικής χειρουργικής για τον χειρουργό είναι η τρισδιάστατη (3D) εικόνα με πολύ μεγάλη μεγέθυνση (δίνει
την αίσθηση στον χειρουργό ότι βρίσκεται εντός της περιτοναϊκής κοιλότητος).
Διαθέτει διορθωτικό φίλτρο για απόσβεση ενδεχομένου τρόμου (τρέμουλο) των χεριών του χειρουργού, με αποτέλεσμα μεγαλύτερη ακρίβεια στις λεπτές χειρουργικές κινήσεις.
Τα χειρουργικά ρομποτικά εργαλεία πραγματοποιούν όλες τις κινήσεις που πραγματοποιεί το ανθρώπινο χέρι και με περιστροφή 360 ο στο χειρουργικό πεδίο. Επομένως ο χειρουργός πραγματοποιεί δύσκολους χειρισμούς με μεγαλύτερη άνεση.
Ένα άλλο μεγάλο πλεονέκτημα είναι ο προσχεδιασμός του χειρουργείου στον Η/Υ χρησιμοποιώντας εικόνες των οργάνων από προηγηθείς εξετάσεις Αξονική Τομογραφία ή Μαγνητική Τομογραφία, που ο χειρουργός μπορεί να ανακαλέσει στην οθόνη του στην διάρκεια της χειρουργικής επεμβάσεως. (Intraoperetional Navigation)
Για τον ασθενή τα πλεονεκτήματα είναι η ταχύτερη ανάρρωση, μείωση του χρόνου παραμονής στο νοσοκομείο, ελαχιστοποίηση του μετεγχειρητικού πόνου. Επίσης προσφέρει ένα αναίμακτο χειρουργείο και τα καλυτέρα αισθητικά αποτελέσματα λόγω του μικρού μεγέθους των τομών.
Η ρομποτική χειρουργική έχει εφαρμογή στην γενική χειρουργική στην καρδιοχειρουργική στην γυναικολογία στην αγγειοχειρουργική καθώς και στην παιδοχειρουργική. Αναφορικά μερικά ενδεικτικά χειρουργεία με το Da Vinci Surgical System είναι: Διαφραγματοκήλη, Αχαλασία Οισοφάγου, Γαστρικό By Pass για νοσογόνο παχυσαρκία, Κολεκτομές για κακοήθεις ή καλοήθεις παθήσεις, By Pass στα στεφανιαία αγγεία, Υστερεκτομή, Ριζική Προστατεκτομή (με διατήρηση των νεύρων και κατά συνέχεια της στυτικής λειτουργίας, καθώς και της εγκράτειας των ούρων). Μερικά ακόμη είναι η νεφρεκτομή, η δημιουργία νεοκύστης σε κακοήθεια ουροδόχου κύστεως, κ.α.
Το Da Vinci Surgical System είναι το πρώτο σύστημα που εγκρίθηκε από το FDA (Food and Drug Administration) και είναι προϊόν της Intuitive Surgical.
Διακρίνεται σε τρία τμήματα, την χειρουργική κονσόλα, το ρομπότ με τους βραχίονες και τον ενδοσκοπικό πύργο.
Στη κονσόλα ο χειρουργός μέσα από μια οθόνη με 3D εικόνα και μεγάλη μεγέθυνση του χειρουργικού πεδίου, κινεί τους ειδικούς μοχλούς (joystick) που δίνουν εντολή στους χειρουργικούς βραχίονες του ρομπότ.
Η μονάδα των ρομποτικών βραχιόνων βρίσκεται λίγα μέτρα μακριά από την κονσόλα του χειρουργού, δίπλα στον ασθενή. Στους βραχίονες εφαρμόζουν τα ενδοσκοπικά εργαλεία και το ενδοσκόπιο (Camera) που θα εκτελέσουν της κινητικές εντολές του χειρουργού.
Ο ενδοσκοπικός πύργος ελέγχου περιλαμβάνει δυο Video Cameras, σύστημα αυτόματης ρύθμισης εικόνας Video Monitor υψηλής ευκρίνειας , πηγή ψυχρού φωτισμού, Isufflator CO2, κ.α.
Τα πρωτοποριακό σύστημα ρομποτικής χειρουργικής Da Vinci έρχεται να προσφέρει περισσότερη ακρίβεια και ασφάλεια στη καθημερινή χειρουργική πρακτική.
